آرتروز مفصل قاعده شست یکی از شایع‌ترین و ناتوان‌کننده‌ترین بیماری‌های مفصلی است که به‌ویژه در میان زنان و سالمندان شیوع بالایی دارد. این بیماری با درد، محدودیت حرکتی، کاهش قدرت گرفتن و محدودیت در انجام فعالیت‌های روزمره همراه است. در این مقاله، به‌روزترین یافته‌های علمی در زمینه تشخیص و درمان آرتروز کف دست را بررسی می‌کنیم و نقش دکتر پهلوان صباغ، فوق تخصص جراحی دست، را در ارائه بهترین روش‌های درمانی مورد توجه قرار می‌دهیم.
آرتروز کف دست چیست؟
آرتروز شست دست نوعی از استئوآرتریت است که مفصل بین استخوان‌هایی مچ دست و شست را درگیر می‌کند. این بیماری به‌تدریج باعث تخریب غضروف مفصلی، التهاب، درد و کاهش عملکرد شست می‌شود. عوامل متعددی مانند افزایش سن، جنسیت مؤنث، سابقه خانوادگی، استفاده مفرط از دست و آسیب‌های قبلی می‌توانند در بروز این بیماری نقش داشته باشند.
علائم و نشانه‌ها
از جمله علائم رایج آرتروز شست دست می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
درد مزمن یا متناوب در مفاصل قاعده شست
سفتی و خشکی به‌ویژه پس از فعالیت کاهش قدرت گرفتن و نگه‌داشتن اشیاء
تورم و حساسیت در مفصل ایجاد برجستگی‌های استخوانی (استئوفیت
روش‌های تشخیص
بهترین روش تشخیص آرتروز شست، معاینه بالینی به همراه رادیوگرافی می باشد. رادیوگرافی (X-ray) برای مشاهده تغییرات استخوانی و کاهش فاصله مفصلی بسیار مفید است. در موارد خاص، MRI برای ارزیابی دقیق‌تر بافت‌های نرم و غضروف‌ها به‌کار می‌رود.
درمان‌های غیر دارویی
درمان‌های غیر دارویی نقش مهمی در مدیریت آرتروز کف دست دارند. بر اساس یک مرور سیستماتیک در سال 2024، تمرینات تقویتی و کششی می‌توانند در کوتاه‌مدت درد، سفتی و عملکرد دست را بهبود بخشند . استفاده از آتل‌های مخصوص برای مفصل شست نیز در کاهش درد مؤثر است . علاوه بر این، برنامه‌های فیزیوتراپی نتایج مثبتی در کاهش درد و سفتی نشان داده‌اند .
درمان‌های دارویی
داروهای مختلفی برای کنترل علائم آرتروز کف دست استفاده می‌شوند:
- داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs): مانند ایبوپروفن و ناپروکسن برای کاهش درد و التهاب.
- کورتیکواستروئیدها:مصرف خوراکی یا تزریق داخل مفصلی برای کاهش التهاب شدید.
- ضدالتهاب های گیاهی: نظیر آواکادو، سویا، سیر، سویا، تخم کتان، زردچوبه و زنجبیل.
درمان‌های جراحی
- تعویض مفصل با استفاده از مفصل مصنوعی
- بازسازی رباط اسیب دیده به همراه برداشتن غضروف تخریب شده و جایگزینی آن به وسیله بافت سالم.
ثابت نمودن (فیوژن) مفصل درگیر.
درمان‌های نوین و تحقیقاتی
تحقیقات جدید به دنبال یافتن درمان‌های مؤثرتر برای آرتروز شست دست هستند: نظیر
داروهایی که در مراحل تحقیقاتی هستند، استفاده از سلول‌های بنیادی و نقش کشت بافت.
نقش دکتر پهلوان صباغ در درمان آرتروز شست دست
دکتر پهلوان صباغ، فوق تخصص جراحی دست، با بهره‌گیری از دانش روز و تجربه بالینی، به ارائه بهترین روش‌های درمانی برای بیماران مبتلا به آرتروز شست دست می‌پردازد. ایشان با استفاده از ترکیبی از درمان‌های غیر دارویی، دارویی و در صورت لزوم جراحی‌های کم تهاجمی، به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک می‌کنند. انتخاب بهترین روش درمانی باید هماهنگ با سن بیمار، بیماری‌های زمینه ای، فعالیت مورد نیاز بیمار، درگیری دست غالب و به ویژه میزان پیشرفت آرتروز باشد.
نتیجه‌گیری
آرتروز مفصل قاعده شست دست می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر زندگی روزمره افراد داشته باشد. با تشخیص به‌موقع و استفاده از روش‌های درمانی مؤثر، می‌توان علائم بیماری را کنترل و پیشرفت آن را کند کرد. مشاوره با متخصصانی مانند دکتر پهلوان صباغ می‌تواند در انتخاب بهترین روش درمانی نقش کلیدی ایفا کند.
